Kurtarmada Kullanılan İpler ve Düğümler

İpler yapılarına göre ikiye ayrılmaktadırlar. Bunlar;

• Örgü ipler
• Ve kermantle iplerdir.

Kermantle yani mantolu ipler iki katmandan oluşmaktadır. Bu iplerde, ipe uygulanan yükün &70’ini taşıyan bir çekirdek kısmı ile %30 çekeri olan bir dış katman bulunur.

Enkazda Arama Teknikleri

×

Kurtarmada Kullanılan İpler

Yukarıda görselde gördüğünüz “İp kesiti” İpin enine kesilmiş halini ifade etmektedir. Bu sayede ipin iç kısmının nasıl örüldüğünü çekirdek ve manto yapısının nasıl olduğunu anlarız. Tanıtım belge lifi ise üretici firma tarafından üretilen iplerin içerisine yerleştirilmiş olan ve ip boyu kaç metre ise o kadar devam eden ince liftir. Bu lif üzerinde genellikle;

• Üretici firmanın adı veya logosu,
• Üretim yılı ve ayı,
• Hangi standarda göre üretildiğinin numarası,
• İpin tipi ve çapı,

Seri numarası ve sertifikasyon ibareleri yer almaktadır. İpin dış yüzeyini güneş ışınlarından ve nemden koruyan,  tutmayı kolaylaştıran şey ise Manto‘dur. Manto genellikle polyester ve naylon iplerden oluşmaktadır. Kernmantel ise ingilizceden gelmektedir. Buradaki Kern ingilizcede çekirdek anlamına gelirken, Mantel kelimesi Türkçede manto veya kılıf anlamına gelmektedir. Bu oluşturulan yapı sayesinde ipler daha esnek, daha güvenli ve daha dayanıklı hale gelmiştir. İpleri oluşturan bazı maddeler aşağıda sıralanmıştır.

• Poliamid (Naylon): Sentetik ip lifleri içerisinde en yüksek esneme özelliğine ve aşınma direncine sahiptir.
• Poliester: Bu lif kuru halde Poliamid kadar dayanıklı bir yapıya sahiptir.
• Polietilen: Suda arama kurtarma çalışmalarında kullanılan ipler Polietilenden yapılmaktadır. Polietilen suda yüzebilme özelliğine sahiptir. Ayrıca nem çekmemektedir.
• Yüksek performanslı polietilen: Bu lif moleküler ağırlığı fazla ve uzun zincir yapısına sahip liflerdir.
• Aramid (Kevlar): Sentetik lifler içinde özel kullanım alanlarına sahip olan liflerdir. Aramid lifler yüksek çekme dayanımı, ısıya karşı direnç ve aşınma mukavemeti ile öne çıkmaktadır. Yüksek sıcaklıkla bile erimezler, karbonlaşırlar. Elastik değillerdir.

Yapısına (Esnekliğine) Göre İpler

Yapısına göre ipler Statik ve Dinamik olarak iki gruba ayrılırlar

Statik İp Nedir ?

Kurtarma çalışmalarında kullanılan iplerdir. Bu iplerin dokuması oldukça fazla olduğundan dolayı esneme katsayıları az olan iplerdir. %2 veya 3 esneme katsayısına sahiptirler. Bu nedenle şok emme özellikleri oldukça düşüktür. Genellikle beyaz, gri veya toprak renkli olurlar ancak günümüz şartlarında üretim yerlerinin artması sebebiyle farklı renklerde de bulunurlar. Bu nedenle renk yerine ip belgesi göz ardı edilmemelidir. Örtüleri ise kalın, dokuması serttir. Kurtarmada bu özelliklere sahip polyamid ve polyesterden yapılmış sentetik ipler tercih edilir.

Dinamik İp Nedir ?

Tırmanış sırasında kurtarmacıların kullandıkları ip çeşididir. Düşme olduğu zaman güvenliği sağlayan ve düşme şokunu en az hissettirmeyi amaçlayarak üretilmiş özel ip çeşididir. Esneme katsayısı ise %7 ila %11 arasında değişen iplerdir.

Dinamik İplerin Özellikleri Nelerdir ?

Ana malzemeleri naylon olup sürtünmeye karşı dayanıklıdır. Ağırlık çekeri daha fazladır. Mantosu ince, sık dokulu ve çok renklidir. Esnekliğinden dolayı düşme şokunu engellerler. Daha çok sportif amaçlı ve dağcılıkta kullanılan iplerdir. Tabii ki ihtiyaç halinde kurtarma operasyonlarında da kullanılır.

Kalınlıklarına Göre İpler

• Tam İp: Tek başlarına kurtarma faaliyetlerinde kullanılan ip çeşididir. İp başlangıcında bulunan ip etiketinde daire içerisinde 1 sayısı ile gösterilir.
• Yarım İp: Çekerleri düşük olduğundan tek başlarına kullanılmayan ip çeşididir. İp etiketinde daire içerisinde “1/2” sayıları ile gösterilir.
• İkiz İp: Kaya tırmanışlarında ikisi aynı anda kullanılan tek başlarına kullanılmayan iplerdir.
• Yardımcı İp: Çoğu zaman ufak çap ve çekere sahip iplere yardımcı olarak kullanılmaktadır.

Tam İp, Yarım İp, İkiz İp Nedir?

Perlon ve Arabantlar Nedir ?

Emniyet noktalarını birleştirerek en az 2 -3 noktadan kuvvet alanı oluşturmak amacıyla emniyet sistemlerinde kullanılmaktadır. Kullanım yerine ve amacına göre açık veya kapalı olmak üzere 2 tip perlon bulunmaktadır. Üretimden üretime değişebileceği gibi genel itibariyle perlonun arka yüzeyindeki her bir çizginin çektiği ağırlık 500 Kg olarak hesaplanır. Perlon ile yine kayadan, ağaçtan ip koruyucu kullanmak suretiyle emniyet noktaları oluşturulabilir. İp ile oluşturulmaz mı? oluşturulur ancak sağlıklı olmaz. Çünkü perlonun üretim amacı bellidir, eninin genişliğinden sürtünmesi azdır, dayanımı daha fazla olabilmektedir.